Zeszłotygodniowa degustacja win chorwackich, zorganizowana przez Przedstawicielstwo Chorwackiej Wspólnoty Turystycznej w Polsce Visit Croatia z niemałym wsparciem zespołu Winicjatywa-Ferment miała na celu zmianę perspektywy oceny win chorwackich przez polskich miłośników wina. Wina chorwackie są najczęściej degustowane na miejscu, w Chorwacji, przy okazji turystycznych wojaży. Jest bowiem Chorwacja, a zwłaszcza jej wybrzeże, stałym kierunkiem dla polskich turystów zarówno tych, którzy podróżują tradycyjnie w grupach lub rodzinach autokarami i samochodami, jak również dla coraz większej rzeszy decydujących się na podróż lotniczą. Polaków kusi nie tylko morze i plaże, ale i tradycyjna chorwacka gościnność, kuchnia no i … wino. A choć z dużą chęcią pite przez naszych rodaków, ze względu na kuchnię właśnie, oraz klimat, nie cieszy się ono specjalnym poważaniem. Może dlatego, że wybierając popularne stołowe wina nie zawsze Polacy mają szansę docenić te lepsze.
A tutaj wybór jest duży, bo Chorwacja jest krajem winiarskim oferujących różne style win produkowane w jakże różnorodnych warunkach klimatycznych. Od win pochodzących z regionów o klimacie typowo kontynentalnym po wreszcie gorące śródziemnomorskie. Dodatkowo przy wielości odmian można zagubić się w różnorodności stylów i smaków. Tomasz Prange-Barczyński wraz z zespołem Fermentu zdecydował się zaprezentować dziesięć z nich, pokazując jakość i różnorodność chorwackiej oferty. Bo Chorwacja to 21 tys. ha winnic, na których uprawiane są winne latorośle z wielu odmian międzynarodowych, ale również 39 odmian endemicznych.
zdjęcie Przedstawicielstwa Chorwackiej Wspólnoty Turystycznej w Polsce
Tomac Plešivica Brut Rosé
Degustację rozpoczęto tradycyjnie winem musującym. Wino wytworzone metodą tradycyjną w 100% z odmiany pinot noir. Zastosowano technicznikę saingée, w której część moszczu podlega winifikacji w kontakcie ze skórkami, przez to wino nabiera intensywniejszego koloru. Uzyskane w ten sposób wino różowe ma silniejszy kolor różowy, zaś aromaty stają się wyrazistsze. W tym winie uzyskano nie tylko intensywny kolor, ale i aromaty poziomki, truskawki, maliny, nuty skóki pomarańczy i jakże przyjemne aromaty masła i skórki od chleba. W smaku wino bardzo przyjemne, o wysokiej kwasowości i wyraźnie zaznaczonym elementem mineralnym. Finisz wina długi i bardzo przyjemny.
Wino świetne na aperitif nie tylko w gorący chorwacki wieczór. Warto się nad nim powżnie zastanowić, gdyż wina musujące różowe zaczynają być niezwykle popularne w Polsce, zaś klasa tego wina jest na tyle wysoka, że z pewnością uświetni nie tylko zwyłe przyjęcie, ale i weselne.
Kabola Istrian Malvasia 2021
Malvazija istarska to jedna z najstarszych autochtonicznych odmian winorośli w Chorwacji. Uprawiana głównie na Istrii (stąd jej nazwa) i w północnej części chorwackiego wybrzeża (tzw. Primorje). Uprawę datuje się od czasów starożytnych i jest jedną z najwcześniejszych opisanych odmian winnej latorośli w historii Chorwacji.
Kabola Istrian Malvasia 2021 to wino o pięknym zielonkawo-żółtym kolorze. W zapachu aromaty limonki, nieco zielonego jabłka, a także kwiaty i mięta. W smaku niezwykle świeża kwasowość zbalansowana aromatami owocowymi z lekkimi posmakiem mineralnym i długim finiszem o lekko brzoskwiniowym posmaku. Wino niezwykle czysto wykonane, bardzo przyjemne w odbiorze.
Krajančić Pošip Intrada 2020
Winiarnia Krajančić powstała w 1997, kiedy Luka, właściciel winnic i winiarni, postanowił reaktywować wielowiekową tradycję produkcji win. Na swojej 3,5 hektarowej winnicy uprawia tylko jedną odmianę – pošip – i trzeba przyznać, że wina z tej odmiany świetnie pokazują jakość i potencjał siedliska oraz szczepu.
Wino wytworzono w kontrolowanej fermentacji z użyciem wyselkcjonowanych drożdży. W kolorze wino słomkowe z zielonymi refleksami, w zapachu lekko wycofane, nie narzucające się, z aromatami owoców. W smaku mocne ciało, z zaskakująca świeżą kwasowością, mocnymi aromatami świeżych owoców i kwiatów oraz lekkimi nutami wanilii i cynamonu. Wino bogate w smaku i niezwykle przyjemne w odbiorze pokazuje, jakże wspaniałe wina można tworzyć z endemicznych chorwackich odmian. W mojej opinii jedno z lepszych win degustacji i warto będzie odmianę i markę zapamiętać na przyszłość.
zdjęcie Przedstawicielstwa Chorwackiej Wspólnoty Turystycznej w Polsce
Krauthaker Mitrovac Graševina Kutjevo 2020
Winiarnia Krauthaker jest położona na południowych zboczach góry Krndija w słynnym z uprawy winorośli regionie Kutjevo. Główną odmianą, z jakiej produkowane są wina tego producenta, to graševina, znana w całej Środkowej Europie i północnych Włoszech jako welschriesling, olaszrizling, laški rizling czy wreszcie riesling italico. Wina z tej odmiany od Vlado Krauthakera często są nagradzane złotymi medalami na targach i wystawach winiarskich.
Jednoparcelowa Krauthaker Mitrovac Graševina Kutjevo 2020 świetnie pokazuje potencjał siedliska i odmiany. Wino w kolorze jasnozielonym, w zapachu nieco wycofane. W smaku pełne, kremowe, acz o wyraźnie zaznaczonej świeżej kwasowości oraz wyraźnej nucie mineralnej. Wrażnie wyczuwalne również nuty ziołowe, trawiaste, migdałów i brzoskwiń pokazują świetną jakość tego wina. W stylistyce miałem skojarzenia z winami z olaszrizling znad Balatonu z siedlisk, gdzie jest przewaga łupków. Wino bardzo dobre i warte degustacji.
Kosovec Moslavina Škrlet Selection 2017
Choć region Moslavina nawet samym Chorwatom nie kojarzy się z interesującymi winami to kolejne wino w degustacji to było wino pamarańczowe od młodego producenta Ivana Kosovca. Pracuje on nad popularyzacją endemicznej odmiany škrlet, która rośnie na obszarze tego regionu. I tylko tutaj. Skórki winogron tej odmiany są różowe i z lekka nakrapiane, co może wiązać się z jej nazwą. I właśnie te skórki producenta postarał się wykorzystać, by produkować wina pomarańczowe o silnym, indywidualnym charakterze.
Efekt jest jak najbardziej interesujący. Wino o kolorze dojrzałej pomarańczy prezentuje w zapachu aromaty polnych kwiatów i trawy. W smaku dołączają nuty miodu lipowego, aromaty cytrusów i przypraw korzennych. W smaku lekko pikantne od tanin, o wyrazistej kwasowości i długim, lekko pieprznym finiszu. Wino zdecydowanie gastronomiczne, głównie do sałatek wegańskich oraz z owocami morza.
Testament Dalmacija Opolo 2019
Winnica Testament ulokowana jest w północnej części Dalmacji, bezpośrednio przy średniowiecznym mieście Šibenik. Wytworzone z dwóch endemicznych odmian – pošip oraz babić – w znacznym stopniu odbiegają od typowych win różowych o jakże mocnych aromatach kwiatowych, które najczęściej są produkowane na tej części wybrzeża Morza Śródziemnego. Opolo to lekkie wino różwe bardziej przypominające róże prowansalskie.
W kolorze jasnego różu emanuje w zapachu aromatami brzoskwiń i kwiatów. W smaku wino o silnej kwasowości z elkka oleistymi nutami również w strukturze. Na szczęście zachowana jest w winie owocowość, która w dużym stopniu krempuje buchającą kwasowość. Wino zdecydowanie na aperitif.
Bibich Reserva 5 2018
Kolejne wino również z okolic Šibenika, z miejscowości to czerwone wino z odmian babić, plavina (znanej jako primitivo lub zinfandel) oraz lasin (również powiązana genetycznie z primitivo). Wino niezwykle ciemne i skoncentrowane. W zapachu aromaty czarnej porzeczki oraz pieprzu. W smaku silna koncentracja owoców, średnia kwasowość oraz dużo dojrzałych, miękkich tanin o lekko mentolowym posmaku. Wino potężne, dojrzałe, choć ze względu na swą strukturę raczej przeznaczone do makaronów z gęstymi, czerwonymi sosami niż steków.
zdjęcie Przedstawicielstwa Chorwackiej Wspólnoty Turystycznej w Polsce
Coronica Gran Teran Istria 2017
Kolejne czerwone pochodzi z Istrii, gdzie czerwona ziemia pełna składników żelaza pozwala na uprawę winogron z lokalnej odmiany teran, dającej wina o mocnym charakterze. Gran Teran od Coronica jest jednym z najlepszych teranów na półwyspie. To wino o mocnym rubinowym kolorze w zapachu emanuje aromatami czerwonych wiśni, dojrzałych śliwek, ziół oraz nut dymnych. W smaku pojawiają się owoce leśne, cynamon i goździki. Wino potężne, jednocześnie niezwykle świeże mimo minionych 5 lat. Jeszcze chyba za młode na następnych 10 lat będzie na pewno pokaże pełnię swojej klasy. Obok wina z odmiany pošip zdecydowanie najlepsze wino degustacji…
Tomić Plavac Mali Hvar 2017
… choć tuż za nimi ulokowały się wina z odmiany plavac mali. Odmiana ta znana z głównie półwyspu Pelješac. Odmiana ta wymaga dużej liczby dni słonecznych oraz wydłużonej wegetacji i właśnie tu, w południowej części Dalmacji znalazła swoją siedzibę.
Tomić Plavac Mali Hvar 2017 wyprodukowany został na wyspie Hvar, gdzie warunki dla upraw plavac mali są równie dobre, co na półwyspie Pelješac czy wyspie Korčula. Wino o mocnej koncentracji, daje w zapachu aromaty śliwek, jeżyn, jagód, nieco kawy. Bardzo przyjemny w odbiorze i zaskakująco lekki, jak na wino z tej odmiany, przez swoje jedwabiste aromaty staje się bardzo przyjemnym w odbiorze winem.
Kiridžija Pelješac Dingač 2018
Ostatnie wino w degustacji to plavac mali z półwyspu Pelješac z siedliska Dingač, jednego z najbardziej cenionych nie tylko w Dalmacji, ale i w całej Chorwacji. Niezwykle soczyste, jak na wino o mocnej koncentracji, z aromatami jagód i czekolady oraz ziół, w tym miety. Wino niezwykle smaczne, choć wymagające poważnych potraw np. duszonych w oliwie warzyw czy mięs. Dla wielu jest to wino najpełniej oddające dalmackie wybrzeże i zaskakująco świetnie pasujące równiez do potraw z owocami morza.
Podsumowując degustowane wina warto podkreślić rożnorodność stylistyczną i zastosowanych odmian chorwackich win. Wydaje się, że Polacy mają jeszcze wiele do odkrycia nie tylko na wybrzeżu Adriatyku, ale również w głebi lądu. Warto w drodze na wybrzeże zawitać do regionów i lokalnych producentów by przekonać się, jakie skarby kryje Chorwacja.
Jerzy Moskała
zdjęcie Przedstawicielstwa Chorwackiej Wspólnoty Turystycznej w Polsce
Winne okolice 